Efektywność energetyczna to racjonalne wykorzystanie energii. Jeśli mowa o efektywności energetycznej w domu, to podejmowane są działania, które mają na celu zmniejszenie wykorzystywanych zasobów energetycznych bez obniżania jakości życia człowieka. Nieodłącznym elementem takiego domu jest zainstalowanie urządzeń, które zapewniają ograniczenia zużycia prądu. Do najbardziej polecanych i wydajnych należy wentylacja z odzyskiem ciepła, czyli rekuperacja.

Co to za urządzenie – rekuperator?

To urządzenie, w którym zachodzi wymiana ciepła między dwoma mediami. W klasycznym rekuperatorze media poruszają się w różnych kierunkach i stykają się (przenoszą ciepło) przez ścianę. W ten sposób ciepłe powietrze wywiewane ogrzewa zimne powietrze nawiewane. W życiu codziennym rekuperatory nazywane są ogólnie wentylatorami, które ogrzewają powietrze w wyniku naprzemiennego kontaktu przepływów powietrza z tą samą powierzchnią.

Co robi rekuperator? W celu oszczędzania ciepła w systemie wentylacyjnym,  grzania zimnego powietrza nawiewanego ze względu na ciepłe powietrze usuwane z pomieszczenia, projektuje się specjalne instalacje rekuperacyjne. W centrale wentylacyjne nawiewno-wywiewne wmontowana jest specjalna kaseta, która powoduje wymianę ciepła powietrza.

Energooszczędna wentylacja

Przykładem nowoczesnego energooszczędnego sprzętu do wentylacji domu, mieszkania, biura, który spełnia wszelkie wymagania naszych czasów, jest wentylacja nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła – rekuperacja. Proces oszczędzania energii w wentylacji opiera się na oddawaniu ciepła z powrotem do pomieszczenia i ma wysoką efektywność oszczędzania ciepła do 98%.

Dzięki oddawaniu ciepła podczas wietrzenia pomieszczenia, ciepło nie wychodzi przez okno w dosłownym tego słowa znaczeniu, lecz powraca ogrzewając świeże powietrze z ulicy. Jednocześnie powietrze nawiewane przechodzi przez 2 filtry, na których osadzają się kurz, owady, kłaczki, piasek, sadza itp. Powietrze dostarczane jest czyste, świeże, podgrzane.

Ile prądu pobiera rekuperacja?

Często trwają debaty na temat metod wentylacji oraz ponoszonych na to kosztów. A dotyczy to przewagi korzyści z form grawitacyjnych nad sprzętem mechanicznym.Trzeba wziąć pod uwagę, że nie tylko koszty są ważne, ale również polepszenie jakości współczesnego życia.

Koszty w przypadku wentylacji mechanicznej:

• Koszt zakupu rekuperatora – cena urządzenia, rur wentylacyjnych, zainstalowania rekuperatora.
• Koszty eksploatacji – wymiana filtrów dwa razy w roku.

Na całkowity koszt użytkowania rekuperatora wpłynie ilość godzin i prędkość jego działania, a także moc i rozmiar rekuperatora. Ale ile prądu pobiera rekuperacja, wpływa na koszty użytkowania.

Trzeba przyjąć następujące parametry:

• Moc rekuperatora
• Czas jego działania
• Koszt jednego kWh.

Dla przykładu można podać następujące dane: w przypadku domu jednorodzinnego o powierzchni 120m2, zużycie energii elektrycznej wynosi około 110W. Uwzględniając działanie rekuperacji przez osiem godzin w ciągu doby i ceny prądu 0,67 złotych można otrzymać następujące zużycie prądu:

Rekuperator zużywa:

•  W ciągu dnia – 0,88 kWh – koszt 0,59 złotych
•  W ciągu miesiąca – 26,4 kWh – koszt 17,76 złotych
•  W ciągu roku – 321,2 kWh – koszt 216,19 zł.

Rekuperator na 10m2 zużywa 1,5 kW, więc koszt na dobę wyniesie około 10 groszy, natomiast 1 kW zużytego prądu przez to urządzenie daje możliwość odzyskania 12 kW energii na ogrzewaniu. Eksperci obliczyli, że zwrot zamontowania rekuperatora nastąpi po około 10 latach. Można uzyskać jeszcze większe oszczędności chociażby rezygnując z budowania części kominów, zamontowania tańszych okien.Trzeba jednak sobie uświadomić, że rekuperacja podnosi wartość domu.

Jak działa rekuperacja w okresie zimowym?

Proces przebiega w 2 etapach:

• Ogrzewanie rekuperatorowe powietrzem wywiewanym
• Ogrzewanie powietrza nawiewanego przez rekuperator

Pierwsza faza. Ogrzewanie rekuperatora (wymiennika ciepła).

Gdy wentylacja działa na wylocie, ciepłe powietrze, które przechodzi przez wiele otworów wymiennika ciepła, ogrzewa je. Ponieważ sprawność rekuperacji nie wynosi 100%, wówczas wymiennik ciepła przyjmuje ciepło ze stratami, nagrzewając się nieco mniej niż temperatura powietrza wywiewanego.

Druga faza. Ogrzewanie powietrza nawiewanego

Podczas przełączania wentylacji na powietrze nawiewane przez wiele otworów wymiennika ciepła przechodzi zimne powietrze i teraz ogrzewany wymiennik ciepła ogrzewa powietrze nawiewane. Powietrze nagrzewa się ze stratami, ale wciąż się nagrzewa. W ten sposób można zaoszczędzić na wentylacji bez otwierania okien i chłodzenia pomieszczenia, dzięki czemu nie trzeba go ponownie nagrzewać. Bez przeciągów, bez kurzu z ulicy.

Proces odzysku ciepła w wentylacji nawiewno-wywiewnej latem

• W lecie rekuperacja działa na odwrót. Ponieważ początkowo pomieszczenie jest chłodniejsze, rekuperator już chłodzi powietrze.
• Rekuperator nie wyklucza zastosowania klimatyzatora, ponieważ powietrze nadal będzie się coraz bardziej nagrzewać, bo efektywność urządzenia jest niższa niż sto procent.
• Natomiast przy zastosowaniu wentylacji z odzyskiem ciepła klimatyzator można wyłączyć po schłodzeniu pomieszczenia. A rekuperator zapewni chłód.